Μικροβίωμα και δερμοκαλλυντικά

Τι εννοούμε με τον ορο μικροβιωμα;

Το μικροβιωμα είναι το σύνολο των συμβιωτικων οργανισμών που αποικίζουν μια περιοχή (πχ έντερο / δέρμα) και συμμετέχουν και ρυθμίζουν μέσω της αλληλεπίδρασης μεταξύ τους αλλά και με τον οργανισμό που τους φιλοξενεί, τις λειτουργίες του. Μεταξύ τους μπορεί να εχουν ανταγωνιστικές, συν αγωνιστικές η ουδέτερες σχέσεις. Περιλαμβάνονται ιοί, μύκητες, βακτήρια, ζύμες, σαπροφυτα και είναι τόσο ξεχωριστοί για το κάθε άτομο, ώστε αποτελούν μια βιολογική ταυτότητα, ένα μοναδικό « δακτυλικό αποτύπωμα».
Ο πληθυσμός του μικροβιωματος στο δέρμα εξαρτάται από παρα πολλούς παράγοντες. Η κληρονομικότητα, η λήψη αντιβιοτικών, η επιμόλυνση με άλλους πληθυσμούς μικροβίων, ορμονικές διακυμάνσεις, η διατροφή, η ηλικία, οι συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας, η εφαρμογή προϊόντων περιποίησης, συντηρητικών και αλλεργιογόνων στο δέρμα μπορεί να επηρεάσουν το μικροβιωμα.

Γιατι είναι σημαντικό το μικροβιωμα σε σχέση με το δέρμα;

Οι νεότερες έρευνες αποκαλύπτουν τον σημαντικότατο ρόλο που παίζει το μικροβιωμα του δερματος σε πολλές φλεγμονώδεις δερματοπάθειες (ατοπικη δερματιτιδα, ακμή, σμηγματορροικη δερματιτιδα) αλλά και στις λειτουργίες που επιτελεί (ανοσολογική άμυνα απέναντι σε μολύνσεις, άμυνα σε καρκινογένεση, επούλωση, αναγνώριση αλλεργιογόνων). Κατά αντιστοιχία με το έντερο, αλλά με μεγαλύτερη βιοποικιλότητα από την εντερική χλωρίδα,  οι μικροοργανισμοί που φιλοξενεί το δέρμα,  είναι ένα παράλληλο σύμπαν που ρυθμίζει τις καθημερινές λειτουργίες αλλά και το ρυθμό ανανέωσης και γήρανσης των δερματικών κυττάρων.

Υπάρχει επισης συσχετιση αναμεσα στο μικροβίωμα του εντέρου με την πορεία πολλών δερματικών παθήσεων.

Ποιος ο ρόλος του μικροβιωματος του εντέρου σε σχέση με το δέρμα;

Πρόκειται (μικροβιωμα εντέρου και δερματος) για διαφορετικούς μικροβιακούς πληθυσμούς, όμως έρευνες έχουν αποκαλύψει ότι υπάρχει σύνδεση ανάμεσα σε σοβαρή ατοπικη δερματιτιδα με τον μικροβιακό πληθυσμό του εντέρου και τροποποίηση του εντερικού μικροβιωματος μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση της ατοπικής δερματίτιδας . Αυτό συμβαίνει διότι τα μικρόβια του εντέρου μπορεί να επικοινωνούν με το δέρμα (μεσω πρωτεϊνων σηματων που παράγονται από τα μικρόβια) και να επηρεάζουν τις λειτουργίες του.

Άρα ο τροπος ζωής μας που επηρεάζει το μικροβιωμα,μπορεί να επηρεάσει και πολλες δερματοπάθειες όπως ακμή, ατοπικη δερματιτιδα σμηγματορροικη δερματιτιδα, ροδοχρους νόσος

Πως βοηθούν τα δερμοκαλλυντικα στη διατηρηση της ισορροπίας του μικροβιωματος;

Επιλέγοντας προϊόντα περιποιησης δερματος που διαφυλάσσουν την ισορροπία του μικροβιωματος , μπορούμε να διατηρήσουμε σε ύφεση τις παραπάνω χρονιές δερματοπάθειες .

Εκτός από τις δερματοπάθειες, η διατηρηση του μικροβιωματος σε καλή κατάσταση, μέσω δερμοκαλλυντικων, βοηθάει και στην αντιγήρανση . Αυτό εξηγειται γιατί η γήρανση είναι μια πολύπλοκη διαδικασια η οποια επιταχύνεται από τη φλεγμονή . Η φλεγμονή μπλοκάρει την ανανέωση των κυττταρων. Τα μικρόβια όταν είναι σε ισορροπία μεταξύ τους,  παράγουν αντιφλεγμονωδεις ουσιες. Συνεπώς χάρη στην προστασία  αυτή, οι μηχανισμοί αναγέννησης του δερματος δρουν χωρις εμπόδια διορθώνοντας τις βλάβες και αναστρέφουν τη γήρανση . Επισης τα μικρόβια παίζουν ρόλο και στην αναχαίτιση της γλυκοζυλιωσης  (έτερη μορφή φλεγμονης) κολλαγόνου κι ελαστινης που επίσης είναι διαδικασια που σχετίζεται με τη γήρανση του δερματος.

Καθώς λοιπόν οι έρευνες προχωρούν στον τομέα της κοσμετολογιας, όλο και περισσότερες εταιρείες παράγουν δερμοκαλλυντικα με έμφαση στην προστασία του μικροβιωματος, αυτών των πολύτιμων αλλά αοράτων συμμάχων της υγείας της επιδερμιδας μας. Υπάρχουν πολλές ακόμα πληροφορίες προς ανακάλυψη, το μέλλον θα αποκαλύψει ακόμα περισσότερες.

Άρθρο της Δρ. Μουσάτου στο περιοδικό ΔΥΟ 29/1/2022